ฝรั่งเศสก็ประท้วงจ้า

วันนี้ (๒๘ มี.ค.) ที่ฝรั่งเศส นักศึกษา รถไฟ รถเมล์ ขนส่งมวลชนทั้งหลายร่วมกันนัดหยุดงานและเดินขบวนประท้วงทั่วประเทศ

ไม่ใช่ร่วมมือกับพันธมิตรประชาชนเพื่อ “นายกฯพระราชทาน” หรอกนะครับ (บอกไว้ก่อน เดี๋ยวลุงธิรู้เข้าจะโยงไปหาทักษิณอีก ๕๕๕) แต่พวกเขาออกมาต่อต้านกฎหมายสัญญาจ้างแรงงานใหม่

กฎหมายใหม่นี้สร้างระบบการจ้างแรงงานแบบใหม่ขึ้น เรียกว่า Contrat première embauche (CPE) แปลเป็นไทยก็ประมาณ “สัญญาจ้างงานครั้งแรก” สัญญานี้ออกมาเพื่อมุ่งหมายใช้กับแรงงานใหม่อย่างเหล่าบัณฑิตที่พึ่งจบการศึกษา

เป็นที่ทราบกันดีว่าปัญหาต้นๆของฝรั่งเศส คือ การว่างงาน โดยเฉพาะบัณฑิตจบใหม่ทั้งหลายจะประสบปัญหาดังกล่าวมาก เพราะ บริษัทต่างๆไม่นิยมจ้างเข้าทำงาน ด้วยเกรงว่าหากบริษัทไม่พอใจในฝีมือและต้องการเลิกจ้าง ทางบริษัทก็ต้องเสียค่าชดเชยการเลิกจ้าง สู้เอาตำแหน่งงานที่ว่างไปจ้างแรงงานที่มีประสบการณ์จะดีกว่า

รัฐบาลจึงเกิดแนวคิดสร้างสัญญาจ้างแรงงานแบบใหม่เพื่อจูงใจให้บริษัทรับแรงงานจบใหม่เข้าทำงาน สัญญาดังกล่าวมีสาระสำคัญอยู่ที่ว่าบริษัทที่สามารถเลิกจ้างบัณฑิตจบใหม่ได้หากสัญญาผ่านไปแล้ว ๒ ปี โดยที่บริษัทไม่จำเป็นต้องให้เหตุผลการเลิกจ้างและจ่ายค่าชดเชย ทั้งนี้ให้ใช้บังคับเฉพาะสัญญาจ้างแรงงานในครั้งแรกเท่านั้น

รัฐบาลผลักดันร่างกฎหมายสัญญาจ้างแรงงานแบบใหม่นี้ด้วยความรวดเร็ว ปัจจุบันมีผลใช้บังคับเป็นที่เรียบร้อย แม้จะมีเสียงประท้วงจากนักศึกษาเป็นจำนวนมากก็ตาม

ล่าสุดนายกรัฐมนตรีโดมินิก เดอ วิลล์แป็ง ยืนยันว่าไม่มีการทบทวน ไม่มีการแก้ไข ไม่มีการต่อรองสัญญาดังกล่าว เขายืนยันว่ากฎหมายฉบับนี้เป็นประโยชน์ต่อทั้งฝ่ายบริษัทและบัณฑิตจบใหม่ ฝ่ายบริษัทก็กล้าจ้างบัณฑิตไปทดลองงาน ฝ่ายบัณฑิตก็มีโอกาสเข้าสู่ตลาดแรงงานมากขึ้น และหลักการที่ว่าผ่านไป ๒ ปีแล้วเลิกจ้างโดยไม่ต้องให้เหตุผลและค่าชดเชยนั้นก็ใช้เฉพาะกับสัญญาครั้งแรกเท่านั้น ไม่ได้ใช้ตลอดไป

นักศึกษาเห็นแบบนี้เข้าก็ไม่ยอม เพราะกฎหมายฉบับนี้สั่นคลอนความมั่นคงในการทำงานของพวกเขา เลยเดินขบวนประท้วงกันยกใหญ่ สองสัปดาห์ก่อน นักศึกษาที่ปารีสประท้วงหนัก ยึดมหาวิทยาลัย ปิดถนน บ้างก็มีทำลายข้าวของ

และเป็นธรรมดาของการชุมนุมในทุกที่ เมื่อมีการรวมตัวฝ่ายหนึ่ง อีกฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยก็ชุมนุมเช่นกัน นักศึกษาอีกส่วนที่ไม่พอใจชุมนุมแบบสันติวิธีด้วยการใช้สัญลักษณ์ถือดอกไม้สีขาว ใช้ผ้าสีขาวพันแขนหรือมือ พวกเขาบอกว่าการชุมนุมควรไปทำตามถนน อย่ามาทำที่มหาวิทยาลัย พวกเขาต้องการเรียนหนังสือ

นี่แหละครับ บรรยากาศประชาธิปไตย

ขณะที่ผมเขียนอยู่ ก็ได้ยินเสียงกลอง เสียงโห่ร้องมาแล้วครับ ขบวนเริ่มเดิน ล่าสุด ๑๖.๐๐ น. ตัวเลขของแกนนำผู้ชุมนุมวันนี้ที่ Nantes เมืองที่ผมอยู่ มีผู้เข้าร่วมประมาณระหว่าง ๔๒,๐๐๐ ถึง ๖๐,๐๐๐ คน ที่ปารีสอีกร่วม ๗๐๐,๐๐๐ คน รวมทั้งประเทศกว่า ๒ ล้านคน (แต่ทางตำรวจบอกแค่ ๕ แสนกว่า ไม่รู้เหมือนกันว่าใครมั่ว แหม เหมือนเมืองไทยเลยนิ)

ก่อนจะจบ มีข้อสังเกตเกี่ยวกับการชุมนุมของฝรั่งเศสอยู่สองข้อ

ข้อแรก การชุมนุมใหญ่ๆมักจะเกิดขึ้นในช่วงเดือนเมษายนและพฤษภาคม เพราะอากาศเริ่มดี ความหนาวเริ่มจากไป แสงแดดเริ่มมาเยือน ลองมองย้อนกลับไปการชุมนุมและการนัดหยุดงานครั้งสำคัญที่ส่งแรงสะเทือนการเมืองฝรั่งเศสมักจะเกิดในช่วงนี้

ข้อสอง คนฝรั่งเศสชินกับการชุมนุมมาก แน่นอน ต้องเดือดร้อนจากการปิดถนน ไม่มีขนส่งมวลชนให้ใช้ แต่พวกเขาก็เข้าใจว่านี่เป็นเสรีภาพในระบอบประชาธิปไตย หลักพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน (Solidarité) ทำให้ชาวฝรั่งเศสไม่ตำหนิการชุมนุมเท่าไรนัก เพราะ ของแบบนี้ ทีใครทีมัน บางครั้งอาจกลายเป็นเราที่เดือดร้อนต้องมาชุมนุมบางคราวอาจเป็นคนอื่นที่ต้องชุมนุม สลับกันเข้าอกเข้าใจกันไป

นอกจากนี้ ภาคประชาชนที่นี่แข็งแกร่งมาก การจัดตั้งเป็นมืออาชีพ ระดมคนได้เยอะ กดดันได้อย่างมีพลัง แล้วการชุมนุมของพวกเขาจะชัดเจนมากว่าเป็นการเรียกร้องผลประโยชน์ของตนเอง เพราะกลุ่มต่างๆเหล่านี้จัดตั้งขึ้นมาเพื่อปกป้องประโยชน์ตนเอง เรียกร้องสิทธิที่ควรได้ ต่อรองกับฝ่ายการเมือง การชุมนุมเปิดเผยตรงไปตรงมาเลยว่าทำเพื่อประโยชน์ตนเอง โดยไม่จำเป็นต้องอ้าง “ชาติ”

ข้อนี้แตกต่างกับบ้านเราชัดเจน การชุมนุมบ้านเราจะดูดี ดูชอบธรรม ต้องอ้าง “ชาติ” เสมอ สังเกตจากการชุมนุมของสมาคมน้ำตาล สมาคมข้าว ชาวไร่ชาวนา ที่มาเรียกร้องผลประโยชน์ตนเอง คนไทยมักไม่พอใจหาว่ามาเกะกะถนน ทำรถติด เอาแต่ประโยชน์ตนเอง ทำให้คนอื่นลำบาก แต่ถ้ามาในนาม “กู้ชาติ” หรือ “ช่วยชาติ” ก็ดูเหมือนว่าการปิดถนนจะมีเหตุผลมากขึ้น

ที่สำคัญ การชุมนุมที่นี่ ไม่จำเป็นต้องง้อ “ฟ้าประทาน” ครับพี่น้อง....